Yazma eser olarak nitelendirdiğimiz bu eserler, bu alana ilgisi bulunan pek çok insanın dikkatini çeken ve araştırmacıların titizlikle üzerlerinde çalışmalar yürüttükleri önemli eserler olma niteliğini uzunca bir süredir taşımaktadır. Bu yazımızda yazma eserin tanımını yapıp ardından da bu eserlere nasıl ulaşacağınıza değineceğiz.
Yazma Eser Nedir?
İslâm dünyasında mahtût, yazma, el yazması gibi gibi kelimelerle ifâde edilen, Batı’da ise manuscript kelimesiyle nitelendirilen yazma eserler, geçmişte matbaanın icat edilmediği/kullanılmadığı dönemlerde, dönemin müelliflerinin veya müstensihlerin el yazısı ile yazdıkları/çoğalttıkları eserlere verilen addır. Bu eserler genellikle edebiyat, din ve bilim konularında yazılmışlardır.
Peki, bu eserler ilk olarak nerede ve kim tarafından kaleme alınmıştır? Tam bir kesinlik taşımamakla birlikte, bu eserlerin, alfabenin icat edildiği dönemlere kadar götürülebilmesi mümkündür.
Yazma Eser Nasıl Bulunur?
Aşağıda yer verdiğimiz sitelere tıklayarak yazma eser bulabilirsiniz:
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığına ait olan bu web sitesinde 200.000‘in üzerinde yazma eser yer almakta, bunlardan 80.000 civarının dijital kopyasına da (mikrofilm, pdf vs.) ilgili site üzerinden erişim sağlanabilmektedir.
Sitede bulunan eserlerden faydalanmak için öncelikle sağ üst köşede yer alan üyelik sekmesinden kayıt yapmanız gerekmektedir. Ardından da basit veya gelişmiş tarama seçeneğini kullanarak eser aramaya başlayabilirsiniz. Dijital kopyayı kontör yükleyerek indirebileceğiniz gibi form doldurarak ücretsiz de talep edebilirsiniz.
TDV İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM) bünyesinde kurulan bu internet adresi pek çok kütüphanenin veri tabanına erişim şansı sağlamakta ve böylelikle aradığınız yazmayı kolaylıkla bulabilme fırsatını size sunmaktadır.
Sitede yer alan Türkiye Kütüphaneleri VT seçeneğine tıklayıp, arama yaparak birçok esere tek bir tıkla erişim sağlamanızı mümkün kılan bu nadide internet adresinde, basit arama, ayrıntılı arama ve özel arama seçenekleriyle arama yaparak istediğiniz esere tek elden ulaşabilirsiniz. Aradığınız eser hangi kütüphanede ise o kütüphane ile irtibat kurarak ilgili eseri talep edebilirsiniz.
3. Dijital-kutuphane.mkutup.gov.tr
Kültür ve Turizm Bakanlığına ait olan bir diğer sitedir. Sitede yer alan yazmaların yüksek çözünürlüklü dijital poz dosyalarını vakit kaybetmeden ücretsiz indirebilme şansı sunmaktadır. Ancak üye olmanız gerekmektedir.
4. Ataturkkitapligi.ibb.gov.tr
İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde faaliyet gösteren bu internet adresinde toplamda 4760 yazmanın dijital kopyasına ücretsiz bir şekilde üye olarak ulaşabilirsiniz.
Marmara Üniversitesi’ne ait olan bu kütüphane veri tabanında 1500’ün üzerinde yazma kayıtlıdır.
İstanbul Üniversitesi’ne ait olan bu kütüphane veri tabanında da yazma bulabilirsiniz.
Atatürk Üniversitesi Merkez Kütüphanesinde 2000’in üzerinde yazma yer almaktadır.
8. Yazmaeserler.diyanet.gov.tr
Diyanet İşleri Başkanlığına ait bu internet adresi vasıtasıyla üye olarak yazma eserlerin dijital görüntülerine ücretsiz olarak ulaşım sağlayabilirsiniz.
Yapı Kredi Araştırma Kütüphanesinde de pek çok yazma yer almakta olup bu eserlerin dijital kopyaları, varak (yaprak) başı 1 TL olarak ücretlendirilmektedir.
10. Yazmalardtcf.ankara.edu.tr
Son olarak, Ankara Üniversitesi’nin bu katalog tarama motoru aracılığıyla da sistemde yer alan eserlere erişebilirsiniz. Fakat, kendileri henüz teknolojik gelişmelere ayak uyduramamış olacaklar ki, istedikleri evrakları (öğrenci/akademisyen belgesi veya kartı fotokopisi, kimlik kartı fotokopisi, eser talep formu) e-mail (elektronik posta) aracılığıyla kabul etmemekteler. Bunun yerine, ne yazık ki, daha ilkel olan posta ile belgelerin gönderilmesini istemektedirler.
